Centrum Aura
ADHD a uzależnienia
ADHD a uzależnienia
Uzależnienia są jednym z najczęściej występujących zaburzeń u osób z ADHD - 1:4 pacjentów z ADHD cierpi również na uzależnienie.
badania wskazują, że ok. 10% nastolatków oraz 30% dorosłych doświadczy w swoim życiu uzależnienia od jakiejś substancji
ok. 50% młodzieży z uzależnieniem oraz ok. 25% uzależnionych dorosłych cierpi jednocześnie na ADHD
ryzyko wystąpienia uzależnienia jest wyższe dla nieleczonych osób z ADHD (2-3 krotnie!)
największe ryzyko uzależnienia występuje w wieku nastoletnim → układ limbiczny (odpowiedzialny za regulowanie stanów emocjonalnych) jest już dojrzały, a czołowa część mózgu (odpowiedzialna za podejmowania decyzji, przewidywanie i planowanie) nie jest jeszcze w pełni rozwinięta
dodatkowo dysregulacja układu dopaminergicznego występująca u osób z ADHD powiela powyższy schemat →
dążenie do wyregulowania dopaminy często odbywa się przy używaniu substancji psychoaktywnych
Wyzwania:
Aż u 98% uzależnionych pacjentów z ADHD, zaburzenie ADHD nie jest rozpoznawane
Nieleczone ADHD może prowadzić do uzależnień (poszukiwanie dopaminy, ulgi, skłonność do zachowań ryzykownych, etc.) Nieprawdziwe opinie (również specjalistów), że stymulanty powodują/ wzmagają efekty uzależnienia
Aktualny proces terapii uzależnień jest niedopasowany do specyfiki i potrzeb pacjentów z ADHD
Z uwagi na znaczące współwystępowanie oraz współzależność ADHD i uzależnień, krytyczne jest, aby rozpoznawać i leczyć w sposób kompleksowy te zaburzenia!
Leczenie uzależnień w ADHD
źródła
W celu leczenia uzależnień u osób z ADHD warto oprzeć się na naukowych wytycznych opracowanych przez specjalistów, m.in.:
Międzynarodowy konsensus w zakresie diagnozy i leczenia młodzieży ze współwystępującym ADHD i uzależnieniem
Niemieckie wytyczne S3
Kanadyjski program CASUP
Rekomendacje w zakresie leczenia
Równoległa realizacja terapii ADHD i uzależnień (oraz innych zaburzeń współtowarzyszących)
W terapii ADHD → łączenie farmakoterapii wraz z odpowiednią psychoedukacją i psychoterapią
Zalecenia do farmakoterapii ADHD:
stymulanty o przedłużonym działaniu jako leki pierwszego wyboru
niestymulanty (atomoksetyna, guanfacyna), jako leki drugiego wyboru
Rutynowa kontrola prawidłowego stosowania leków na ADHD, w tym włączenie edukacji pacjentów i ich otoczenia w zakresie ryzyka związanego z nieprawidłowym zażywaniem/ używaniem leków na ADHD
Rekomendacje w zakresie diagnozy
Rutynowe/ przesiewowe badania w kierunku uzależnienia w ramach diagnozy ADHD
Rutynowe/przesiewowe badania w kierunku ADHD w ramach diagnostyki uzależnień
Diagnostyka ADHD może być przeprowadzaona przed osiągnięciem abstynencji - konieczna jednak stabilizacja używania substancji lub/ i detoksykacja organizmu
W przypadku wątpliwości co do wyniku procesu diagnostycznego - konieczna druga opinia!
Leczenie uzależnień w ADHD- wybrane efekty
Leczenie ADHD poprawia retencję w leczeniu uzależnień
już po pierwszym miesiącu terapii uzależnień, 30% pacjentów z nieleczonym ADHD rezygnuje (vs. ok. 5% pacjentów z leczonym ADHD)
w ciągu 2 lat, z terapii uzależnień rezygnuje ponad 70% pacjentów z nieleczonym ADHD (vs. 35% pacjentów z leczonym ADHD)
Przypisy:
Eur Addict Res. 2020;26(4-5):223-232. doi: 10.1159/000508385. Epub 2020 Jul 7.
International Consensus Statement for the Screening, Diagnosis, and Treatment of Adolescents with Concurrent Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder and Substance Use Disorder
Heval Özgen 12, Renske Spijkerman 3, Moritz Noack 4, Martin Holtmann 4,
Arnt SA Schellekens 5 6, Geurt van de Glind 6 7, Tobias Banaschewski 8, Csaba Barta 9 10 Alex Begeman 11, Miguel Casas 12, Cleo L Crunelle 13, Constanza Daigre Blanco 14 15 16
Centrum Aura to miejsce, w którym możesz liczyć na zrozumienie, fachową diagnozę i indywidualnie dobraną pomoc.